Ενα βήμα πριν την ολική μεταμόσχευση ποδιού!

Ο ισπανός πλαστικός χειρουργός Πέντρο Καβάντας εργάζεται περισσότερο από 14 ώρες την ημέρα. Στόχος του είναι να βελτιώσει την ποιότητα ζωής σε εκείνους τους ασθενείς που έχουν ανάγκη να υποβληθούν σε επανορθωτική πλαστική. Συνήθως αναλαμβάνει τις δύσκολες περιπτώσεις, αυτές που οι υπόλοιποι χειρουργοί χαρακτηρίζουν«ακατόρθωτες» ή «ανεπίδεκτες εγχείρησης».

Στο χειρουργικό του τραπέζι ξαπλώνουν κάθε χρόνο δεκάδες άνθρωποι, για τους οποίους το κόστος της πλαστικής επέμβασης κάνει το πολυπόθητο χειρουργείο να φαντάζει όνειρο θερινής νυκτός. Καλύπτει ακόμη και τα αεροπορικά έξοδα σε ασθενείς που ζουν στις αναπτυσσόμενες χώρες και έχουν ανάγκη να υποβληθούν σε επανορθωτική πλαστική.

Δεν σταματά όμως να βάζει νέα στοιχήματα, τα οποία εν συνεχεία προσπαθεί να κερδίσει. Μέσα στον χρόνο τα φώτα της δημοσιότητας θα στραφούν επάνω σε αυτόν και στη μη κερδοσκοπική ιατρική οργάνωση που έχει ιδρύσει, καθώς θα εκτελέσει την πρώτη παγκοσμίως ολική μεταμόσχευση κάτω άκρου.

Τα προσθετικά άκρα έχουν αναπτυχθεί σε τέτοιον βαθμό ώστε εκείνοι οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε ακρωτηριασμό (από το γόνατο και κάτω) δεν χρειάζεται να πάρουν το ρίσκο της μεταμόσχευσης. Αλλά για χιλιάδες άλλους ανθρώπους που έχουν χάσει τα κάτω άκρα τους είτε έπειτα από αυτοκινητικό δυστύχημα είτε από έκρηξη σε ναρκοπέδιο, αυτή η πρώτη απόπειρα μεταμόσχευσης τους προσφέρει μία μικρή δόση ελπίδας για το μέλλον.

«Θα είμαστε οι πρώτοι»

«Κινούμαστε σε ανεξερεύνητη περιοχή», λέει ο δρ Καβάντας στη βρετανική εφημερίδα «Ιndependent». «Θα είμαστε οι πρώτοι, γιατί κανείς εκεί έξω δεν ερευνά το συγκεκριμένο πεδίο. Αλλά, πραγματικά δεν έχει σημασία ποιος θα διενεργήσει την επέμβαση- εγώ ή κάποιος άλλος χειρουργός. Αυτό που πραγματικά μετράει είναι πώς θα πραγματοποιηθεί».

Ο γιατρός υπογραμμίζει ότι η ματαιοδοξία είναι επικίνδυνη: «Οταν διεξάγεις μια δύσκολη επέμβαση για να τονώσεις την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή σου, τότε καταλήγεις με ένα νεκρό σώμα στο χειρουργικό τραπέζι».

Αλλωστε η συγκεκριμένη επέμβαση κρύβει κινδύνους. Ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων στην Ισπανία έδωσε το πράσινο φως στον δρα Καβάντας τον περασμένο Μάιο, μετά τη συναίνεση ενός ασθενούς που είναι θύμα τροχαίου ατυχήματος. Πλέον, ο χρόνος κυλάει αντίστροφα έως ότου βρεθεί ο δότης.

Και παρόλο που στην ιστορία δεν έχει καταγραφεί παρόμοια επέμβαση, ο 44χρονος χειρουργός δηλώνει αισιόδοξος για την έκβαση της μεταμόσχευσης. Εξηγεί πως η εμπειρία που έχει αποκτήσει μαζί με την ιατρική του ομάδα ύστερα από δεκάδες επεμβάσεις των κατώτερων άκρων (από το γόνατο έως τον αστράγαλο) τον κάνει να πιστεύει ότι η ολική μεταμόσχευση ποδιού είναι εφικτή.

Το να συγκεντρώσει κανείς μία δυνατή ομάδα 35 ειδικών- από ανοσολόγους και αναισθησιολόγους έως νοσηλεύτριες και εφεδρικό προσωπικό- στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή δεν είναι εύκολη υπόθεση. Και μπορεί το ραντεβού να μην έχει οριστεί ακόμη, όλοι ωστόσο γνωρίζουν το σημείο συνάντησης- η επέμβαση θα γίνει στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «La Fe» της Βαλένθιας.

Τεχνικά, υπογραμμίζει ο δρ Καβάντας, δεν έχει σημασία εάν το μόσχευμα προέρχεται από άνδρα ή γυναίκα δότη. «Αισθητικά είναι καλύτερα ο λήπτης να λάβει μόσχευμα α πό δότη του ιδίου φύλου, αλλά σχετικά με την έκβαση της επέμβασης δεν παίζει κανέναν ρόλο».

Αγκάθι η αποκατάσταση

Αντίθετα αυτό που θα παίξει καθοριστικό ρόλο είναι η μακρά και δύσκολη δοκιμασία της αποκατάστασης πίσω από τις κλειστές πόρτες του νοσοκομείου. Εχει υπολογισθεί ότι οι νευρικές απολήξεις των άνω άκρων αναπτύσσονται και επανενώνονται με ιδιαίτερα βραδείς ρυθμούς - περίπου ένα χιλιοστόμετρο την ημέρα. Ομως, κανείς δεν γνωρίζει πώς θα αντιδράσει ο ανθρώπινος οργανισμός μετά τη μεταμόσχευση κάτω άκρου.

Αυτό που ωστόσο κάθε άλλο παρά ανησυχεί τον δρα Καβάντας είναι η ψυχολογική παράμετρος- εάν δηλαδή ο ασθενής θα δεχτεί χωρίς συναισθήματα δυσφορίας το νέο του μέλος και εάν θα το συνηθίσει.

Είναι ενδεικτικό πως στη χειρουργική και υποστηρικτική ομάδα που έχει συσταθεί δεν υπάρχει ψυχολόγος. «Η αίσθηση της ελευθερίας είναι τόσο εξαιρετική, συνεπώς δεν υπάρχει λόγος να συζητάμε για ζητήματα προσαρμογής. Η μεταμόσχευση και μόνον είναι αρκετή».

Ο ισπανός χειρουργός επισημαίνει ότι δεν είναι «άγιος». «Δεν είμαι η Μητέρα Τερέζα. Δεν πιστεύω στον Θεό. Ο Θεός με απελευθέρωσε από αυτή την ανάγκη. Και μπορώ και εγώ να γίνω ένα κάθαρμα όπως όλοι οι άνθρωποι. Ομως, πραγματικά πιστεύω πως η πράξη της προσφοράς είναι ιδιαίτερα σημαντική και σε αυτόν που την κάνει προσφέρει μεγάλη απόλαυση, ίσως μία από τις μεγαλύτερες σε αυτή τη ζωή».

Προσθέτει όμως πως η προσφορά είναι μια έννοια σχεδόν ξεχασμένη στη δυτική κοινωνία. «Οι άνθρωποι στην πλειονότητά τους επικεντρώνουν τις δυνάμεις τους στο να συγκεντρώνουν μεγάλες ποσότητες πλούτου, παρόλο που δεν τις χρειάζονται. Ετσι καταναλώνουν τους ίδιους τους τους εαυτούς».

Καθοριστικό ταξίδι

Ενα ταξίδι στην Αφρική, στα μέσα της δεκαετίας του ΄90, ήταν αρκετό για να αλλάξει τη νοοτροπία του δρος Καβάντας και να τον μετατρέψει στον άνθρωπο που είναι σήμερα. Από τότε κάθε χρόνο ταξιδεύει στην Κένυα και την Αιθιοπία, όπου και διαμένει για περίπου εννέα εβδομάδες προσφέροντας βοήθεια σε εκείνους που τη χρειάζονται περισσότερο.

Ο δρ Καβάντας είναι ιδιαίτερα καυστικός όταν αναφέρεται στις επικερδείς αισθητικές επεμβάσεις που έχουν ως στόχο την τεχνητή βελτίωση των χαρακτηριστικών. «Δεν έχω κάνει ποτέ τέτοιου είδους επέμβαση και ούτε πρόκειται. Είναι μια γελοία πράξη ματαιοδοξίας, τυπική στον δυτικό κόσμο, όπου ο πλούτος ξεχειλίζει».

www.tanea.gr